رئیس نمایشگاه بین المللی قرآن کریم:

دانشگاه ها نقش اساسی در شکل گیری جریان معناگرای قرآنی دارند/ راه افتادن جریان معناگرا دلیل انتخاب شعار نمایشگاه

فقهی زاده با اشاره به اینکه دلیل انتخاب شعار نمایشگاه امسال به راه افتادن یک جریان معناگرا است گفت: دانشگاه ها نقش اساسی در راه افتادن و شکل گیری جریان معناگرای قرآنی دارند.
به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی  دانشگاه فرهنگیان، دکتر عبدالهادی فقهی زاده، معاون قرآن و عترت وزیر ارشاد و رئیس بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم در آیین گشایش بخش دانشگاهی این نمایشگاه بابیان اینکه بدون شک علوم ظاهری و هنرهای قرآنی دروازه ورود به عرصه متعالی مفاهیم و معانی قرآن کریم است گفت: بسنده کردن به ظواهر و به تلاوت و حفظ قرآن کریم هرگز وافی به مقصود نیست بلکه باید به معانی راه برد و از معانی به عمل رسید.
معاون وزیر ارشاد دلیل انتخاب "قرآن معنای زندگی" را به عنوان شعار بیست و هفتمین دوره نمایشگاه بین المللی قرآن کریم را راه افتادن یک جریان معناگرا عنوان و اظهار کرد: معتقدم دانشگاه ها می توانند در این زمینه یک نقش اساسی ایفا کنند.
وی با اشاره به اینکه در دوره گذشته نمایشگاه در حدود 60 نشست تخصصی و نیمه تخصصی عالی با حضور استادان شاخص در نمایشگاه برگزار کردیم، گفت: سال ها پیش در سمیناری علمی در دانشگاه تهران مطالعات قرآنی را به سه دسته ضد هنجاری، غیرهنجاری و هنجاری تقسیم کردم.
فقهی زاده خاطرنشان کرد: مطالعات هنجاری مطالعات همدلانه، معتقدانه، راه جویانه و درمان طلبانه است؛ مانند عمده مطالعاتی که مؤمنان به آستان مقدس قرآن کریم در ایران و کشورهای اسلامی انجام می دهند؛ مطالعات غیرهنجاری یعنی مطالعات خنثی؛ همانند مطالعات دانشمند برجسته پروفسور "توشو ایکو ایزوتسو"؛ در خدا و انسان در قرآن یا در مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن که از جمله عالی ترین کتاب های تحقیقی در آستان قرآن کریم است؛ ویژگی این دست مطالعات این است که محقق مسلمان نیست و گرایش ضدیت با قرآن ندارد اما مطالعه چندان مؤمنانه و معتقدانه نیست؛ درواقع با نگرش علمی است.
وی سپس به نوع سوم این دسته بندی پرداخت و با اشاره به اینکه نوع سوم مطالعات که در عرصه دنیا نفوذ بسیاری دارد و در جهان گسترده شده است مطالعات ضد هنجاری است و روزانه ده ها مقاله و کتاب علیه قرآن کریم و مفاهیم عالی هدایتی آن نوشته می شود تا دل ها را بلرزاند و تا گام ها را سست کند و ما وظیفه داریم با زبان هنر، رسانه و دانش پرده از حقایق قرآن کریم برداریم تا بینش دینی بیافرینیم؛ البته ما نمی آفرینیم بلکه خدا این بینش را می آفریند. در کلام جدید و در عرصه جهانی زمانه به گونه ای است که زمان عرضه است و نه تحمیل و دیکته کردن. بنابراین ما وظیفه داریم تلاش کنیم حقایق علمی قرآن کریم را با ابزارهای هنری و رسانه ای عرضه کنیم و عروس حقیقت را به آغوش طالبان حقیقت واصل کنیم.
معاون وزیر ارشاد سپس به تشریح دلیل انتخاب شعار "قرآن معنای زندگی" برای این دوره از نمایشگاه قرآن پرداخت و گفت: به طور طبیعی آیه " فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ" به خاطرم آمد؛ در بعضی روایات معتبر آمده که مراد از قول قرآن است؛ نکته جالبی که برخلاف نظر مشهور است؛ این روایت در کتاب کافی، معتبرترین کتاب حدیثی شیعه آمده است و بزرگان محدثان شیعه در شرح این روایت داد سخن دارند.
وی افزود: البته هیچ گاه در درازنای تاریخ این رأی تاریخی شهرت پیدا نکرده است؛ من نیز قصد ندارم بگویم رأی مشهور که مراد از قول را جنس و قول می داند غلط است؛ بلکه می گویم این نیز یک تفسیر جالب توجه است؛ البته یک مشکل ادبی در اینجا در مورد کلمه "احسن" وجود دارد و به نظر می رسد، " فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ " افعل التفسیر است و این گمان به وجود می آید که قرآن که نمی تواند بد و خوب و خوب تر داشته باشد بلکه همه قرآن عالی است و این ازنظر ادب کهن ادبی اشکال نیست؛ در ادب کهن عربی یکی از معانی صیغه افعل التفسیر صفت عادی است؛ یعنی اگر القول را به معنی القرآن بگیریم و الف و لام آن را عهد حضوری قلمداد کنیم مشکلی ندارد و قابل توجیه است و معنای آن می شود "آیات سراسر حسن و نیکویی آن را"
فقهی زاده با اشاره به اینکه آیه تابناک و درخشان دیگری در ادامه این آیه آمده است که ارتباط تنگاتنگی با شعار نمایشگاه بیست و هفتم دارد به بخشی از آیه 23 سوره زمر اشاره کرد و گفت: در این آیه آمده است" اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ کِتَابًا مُتَشَابِهًا مَثَانِیَ "؛ اولا می گوید که خداست که قرآن را نازل کرده است؛ نه هیچ انسان دیگری حتی وجود نازنین پیامبر اکرم(ص)؛ احسن الحدیث است؛ نه تنها در ظاهر.
رئیس نمایشگاه بین المللی قرآن کریم در ادامه به نهج البلاغه پرداخت و گفت: نام نهج البلاغه به محتوای این کتاب ستم کرده است؛ نهج البلاغه پیش از آن و بیش از

نهج بلاغه باشد نهج دینداری است؛ نهج ایمان و تربیت و اندیشه دینی است؛ البته حتماً نهج بلاغت در عالی ترین مرتبه نیز هست؛ اما عده ای گمان می کنند که نهج البلاغه تنها نهج بلاغت است.
وی افزود: قرآن خود را احسن الحدیث معرفی کرده است؛ اما من می خواهم بگویم قرآن هم در ظاهر و عمدتاً در باطن و مفاهیم و معانی و راه های مبارکی که در برابر انسان گشوده است احسن است.
فقهی زاده سپس به تفسیر عبارت "کِتَابًا مُتَشَابِهًا مَثَانِیَ" پرداخت و گفت: ای عبارت یعنی کتاب منسجم و هم پیوند و کتابی که یک نظام مستحکم از پیش تعیین شده ای بر آن حاکم است؛ نه اینکه دو بار نازل شده است؛ هیچ چیز قرآن دو بار نازل نشده است؛ وحی الهی یک بار صورت گرفته است و آن تحقق معانی الهی در قالب الفاظ است؛ این رأی برگزیده علما است؛ البته برخی معتقدند تکرارالنزول هم داریم ولی رأی برگزیده عالمانه و محققانه این است که می گویم؛ سراسر قرآن نور است، هم پیوند، منسجم و یکپارچه است و هیچ خلل و فرجی در آن راه ندارد.
وی سپس به ادامه این آیه اشاره کرد و گفت: در ادامه آمده است "تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ "؛ باید کارایی قرآن در ما بازتاب داشته باشد؛ به گوش دل که قرآن را بشنویم باید به تعبیر عامیانه مو از بدن انسان سیخ شود؛ مفهومی کنایی دارد و تنها ظاهر آن مراد نیست؛ یعنی سراسر خضوع و خشوع را به بار بیاوریم؛ آیات الهی را سبک نگیریم و در برابر عظمت آن خاشع باشیم. در ادامه آیه نیز آمده است، " ثُمَّ تَلِینُ جُلُودُهُمْ وَقُلُوبُهُمْ إِلَى ذِکْرِ اللَّهِ " در هم نشینی با عالی ترین مرتبه ذکر الهی که قرآن است؛ در قرآن بر دو وصف هدایت و ذکر بسیار تأکید شده است؛ " ذَلِکَ هُدَى اللَّهِ " جمله اسمیه است و گویی می خواهد بگوید اگر یک کتاب هدایت در عالم داشته باشیم آن قرآن است و لاغیر؛ در ادامه نیز آمده است " وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ " حالا ما در جهان اسلام چه بلایی را بر سر این کتاب آورده ایم؛ بدون شک علوم ظاهری قرآن و هنرهای قرآنی دروازه ورود به عرصه متعالی مفاهیم و معانی قرآن کریم است ولی بسنده کردن به ظواهر و به تلاوت و حفظ هرگز وافی به مقصود نیست بلکه باید به معانی راه برد و از معانی پلی ساخت به عمل


نظرات کاربران