رویکردها و استراتژی های برنامه ریزی درسی در حیطه آموزش زبان انگلیسی

برنامه های دومین روز سمینار تخصصی زبان انگلیسی که از دوشنبه26 مهر در پردیس نسیبه ی تهران آغاز شده بود با سخنرانی اندیشمند بزرگ آموزش زبان انگلیسی آغاز شد.

 "رویکردها و استراتژی های برنامه ریزی درسی در حیطه آموزش زبان انگلیسی" مبحث اصلی سخنرانی پروفسور ریچاردز را تشکیل داد.

وی، در ابتدا به عناصراصلی تشکیل دهنده هر برنامه درسی که شامل "درونداد یا ماده اولیه" (همچون محتوای یک درس)، " فرآیند،جریان" (چگونگی امرآموزش و روند آن) و "برونداد،محصول" (همچون یادگیری متربیان) اشاره کرد.

در ادامه، به تفصیل، به انواع برنامه های درسی پرداخت که  تنوع آن مرهون نوع نگرش به این 3 عنصر، نحوه و چگونگی چینش آن ها در برنامه و اهداف غایی مورد نظر از برنامه ریزی است.

پروفسور ریجاردز، افزود: براین اساس، در برنامه ریزی درسی سه استراتژی متفاوت را می توان اتخاذ نمود.

وی، تأکید کرد: "طراحی پیشرو" که مدلی خطی بوده و درونداد را به عنوان نقطه شروع محسوب نموده، به سمت  فرآیند تدریس پیش رفته و نهایتا به سمت برونداد مطلوب خود پیش خواهد رفت. مثال عینی برای برنامه حاصل از این استراتژی "برنامه درسی ارتباط-محور" و "موضوع-محور" است. 

از سوی دیگر، "طراحی مرکزی" که مدلی پویا و چرخشی بوده فرآیند و جریان آموزش و یادگیری را محوری برای شروع برنامه ریزی درسی قلمداد می نماید تا از این گذر هم به دروندادهای لازم برای یادگیری و هم به بروندادهای مطلوب درزمینه یادگیری دست یابد.

این استاد برجسته ی زبان با اشاره به ویژگی های این مدل گفت: در این مدل طراحی، اهداف انعطاف پذیر بوده و یادگیری مقوله ای از پیش، تعیین شده نیست بلکه این متربی و روند یادگیری فعالانه اوست که مورد تاکید قرارمی گیرد. ارزیابی مستمرو دائمی از فرآیند یاددهی-یادگیری، جریان، و نتیجه،محصول آن از ضروریات این نوع برنامه ریزی است. هدف غایی از ارزیابی، ارزیابی برای یادگیری است نه ضرورتا ارزیابی ازیادگیری. 

وی، افزود: نهایتا در "طراحی برگشتی (عقب گرد)"، طراح برنامه درسی ابتدا به بررسی دقیق برونداد برنامه پرداخته، فرآیند و جریان کارآمدی که منجر به آموزش و یادگیری مطلوب  شود را انتخاب نموده و نهایتا به تجزیه و تحلیل درونداد های این برنامه خواهد پرداخت. درحقیقت، دراین رویکرد آنچه که تعیین کننده محتوای برنامه و سایر بروندادهای آن است اهداف مورد انتظار است که به طور قابل ملاحظه ای فعالیت های یادگیری، روش های تدریس و همچنین نوع ارزشیابی را تحت الشعاع قرار می دهد. در این رابطه می توان به طراحی برنامه درسی بر اساس استانداردهای درچارچوب اروپایی "آموزش، یادگیری، ارزشیابی" که توسط اتحادیه اروپا تدوین گردیده، اشاره نمود. در این چارچوب جهانی، بسندگی زبانی بر اساس 6 سطح متفاوت (مبتدی تا پیشرفته) تعیین می گردد.  

پروفسور جک سی ریچاردز، پس از بیان مزایا و محاسن هر کدام از این مدل ها و ارائه مثال های مرتبط، چالش های احتمالی و مشکلات پیش رو در اجرای آن ها را نیز مطرح نمود.

برای دریافت جزئیات مباحث در قالب فایل پاور پوینت اینجا (پرتال معاونت نظارت ارزیابی و تضمیین کیفیت) مراجعه نمایید