در میزگردهای تخصصی "درس پژوهی" در پردیس نسیبه تهران چه موضوعاتی مطرح شد
نشست تخصصی-علمی "درس پژوهی" در حالی در پردیس نسیبه تهران برگزار شد که در آن علاوه بر سخنرانی مسولان دانشگاه فرهنگیان و اعضای هیات علمی دانشگاه ها، میزگردهای تخصصی نیز در این مراسم برقرار بود.
یکی از میزگردهای تخصصی با حضور مهندس زرافشان، معاون متوسطه آموزش و پرورش؛ مهندس دیمه ور، معاون ابتدایی آموزش و پرورش؛ محبی، مدیرکل دفتر آموزش متوسطه اول و دکتر ساکی، معاون پژوهشی دانشگاه فرهنگیان در نوبت بعداز ظهر برگزار شد.
مهندس زرافشان، در این میزگرد با اشاره به اینکه بیش از 10 سال از طرح مسئله "درس پژوهی" می گذرد و این عنوان با آموزش و پرورش ژاپن گره خورده است، گفت: فرهنگ هر کشور، سناریوی آموزش (الگوی) آن کشور است که این الگو های آموزشی به طور ضمنی از طریق مشاهده و مشارکت آموخته می شود.
وی، در ادامه، به مقایسه ی آموزش در ایران و ژاپن پرداخت و اظهار داشت: به طور مثال در ایران پرورش معلمان در خارج از مدرسه صورت می گیرد در حالی که در ژاپن این امر در داخل مدرسه انجام می شود و یا اینکه در ایران نگاه به آموزش نگاه کوتاه مدتی است اما در ژاپن نگاه بلند مدت وجود دارد.
معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در زمینه درس پژوهی یک پیشنهاد برای دانشگاه فرهنگیان دارم، تصریح کرد: به نظر می آید دانشگاه فرهنگیان باید رویکرد درس پژوهی را به عنوان رویکرد غالب انتخاب کند تا ورودی های ما به آموزش و پرورش جریان درس پژوهی را فراهم آورند؛ به همین جهت دانشگاه باید روی بومی کردن فرایند درس پژوهی اقدام کند.
مهندس دیمه ور، نیز، اظهار داشت: درس پژوهی باید در برنامه درسی جدی گرفته شود و در واحدها و پردیس ها به این مقوله مهم و تاثیرگذار توجه ویژه ای شود. امیدوارم به این گونه جلسات که به منظور گفتمان سازی مقوله های درس پژوهی و اقدام پژوهی برگزار می شود، توجه بیشتری شود تا با شتاب بیش تر شاهد نشر و گسترش این ضرورت (درس پژوهی) باشیم.
در ادامه، محبی، مدیرکل آموزش متوسطه نیز اظهار داشت: برای توانمند سازی معلمان نیازمند بهره گیری از مدل های مختلفی هستیم که در میان مدل های انبوه، مدل "درس پژوهی" بهسازی معلمان را از حیث عمل و یادگیری است.
وی، خاطرنشان کرد: باید به سمتی برویم که معلمان در مدارس از تجارب یکدیگر استفاده کنند و یک خودباوری در میان آن ها ایجاد کنیم.
دکتر ساکی، در ادامه این میزگرد پیشنهاد داد تا یک "شورای سیاستگذاری توسعه معلم پژوهنده" به صورت میان بخشی در یکی از حوزه های وزارتی ایجاد شود.
وی، در پایان گفت: این جلسه فتح بابی برای گفتمان سازی و ترویج "درس پژوهی" در مدارس بود.
اما میزگرد تخصصی دیگری در نوبت صبح این مراسم، پیرامون موضوع "درس پژوهی" با حضور دکتر ساکی، معاون پژوهشی دانشگاه؛ دکتر بختیاری، عضو هیات علمی سازمان پژوهش؛ دکتر خاکباز، عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا و دکتر حبیب زاده، عضو هیات علمی دانشگاه قم برگزار شد.
در ابتدا این سوال مطرح شد که آیا تفاوتی میان "درس پژوهی" و "اقدام پژوهی" وجود دارد یا خیر؟ دکتر ساکی در پاسخ به این سوال گفت: درس پژوهی و اقدام پژوهی را باید به عنوان یک خانواده در نظر بگیریم.
وی، افزود: اقدام پژوهی یک شاخه بزرگ است و درس پژوهی شاخه ای از آن است که بهبود تدریس را به دنبال دارد.
دکتر بختیاری در پاسخ به این سوال عنوان کرد: اقدام پژوهی و درس پژوهی دومقوله متفاوت است. در اقدام پژوهی معلم با یک مسئله مواجه است و در درس پژوهی مشخصا به باز اندیشی و بازنگری عمل تدریس پرداخته می شود.
دکتر حبیب زاده، اظهار داشت: اقدام پژوهی و درس پژوهی بسیار به یک دیگر نزدیک هستند؛ درس پژوهی متمرکز بر فرایند آموزش و یادگیری است و اقدام پژوهی می تواند متغیرهای زیادی را در مدرسه به همراه داشته باشد.
دکتر خاکباز، همچنین، در پاسخ به این سوال گفت: اقدام پژوهی منحصر به کار پژوهشی نیست و در هر حرفه ای میتواند وجود داشته باشد و درس پژوهی خاص تدریس است و حتما باید مشارکت تیمی وجود داشته باشد.
در این نشست تخصصی سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا ما در اقدام پژوهی در کشور موفق بوده ایم یا خیر مطرح شد؟ دکتر ساکی در این باره گفت: اقدام پژوهی در آموزش و پرورش ایران به مقصد خود نرسیده است؛ چرا که اقدام پژوهی را یک رویکرد برون زاد تلقی کرده ایم و هنوز فرهنگ آن ایجاد نشده، اعلام کردیم که معلمان باید دوره های مقدماتی را بگذرانند.
وی، افزود: گاهی فراموش کرده ایم که زادگاه اقدام پژوهی، تحقیقات کیفی است در حالی که ما به تحقیقات کمی رو آورده ایم.
دکتر حبیب زاده نیز، گفت: درس پژوهی و اقدام پژوهی تنها با ابلاغ یک بخشنامه انجام نمی شود؛ کار را دیر شروع کرده ایم و نباید توقع داشته باشیم که زود جواب بدهد؛ درس پژوهی می تواند معلم را از تمامی جهات به روز کند.
دکتر خاکباز نیز، در این باره گفت: درس پژوهی یک از خودگذشتگی را از معلمان می خواهد و آن ها باید با دل و جان در این طرح شرکت کنند و مطمئن باشند که از این یادگیری حس خوبی خواهند داشت.