یادداشت/
جایگاه مراکز مشاوره در تعلیم و تربیت چند ساحتی دانشجو معلمان
روابط عمومی دانشگاه فرهنگیان؛ در راستای واکاوی مسائل مرتبط با تعلیم و تربیت؛ اسنادبالادستی و دانشگاه فرهنگیان؛ از دغدغه مندان متخصص در حوزه های مختلف در خصوص روند اجرایی اسناد بالادستی؛ بررسی چالش ها و ارائه راهکارها و پیشنهادات در راستای ماموریت مهم دانشگاه فرهنگیان؛ اقدام به دریافت و انتشار مطالب صاحب نظران و کارشناسان نظام تعلیم و تربیت می کند.
اساتید؛ کارکنان و دانشجومعلمان می توانند جهت ارسال مطالب و ارتباط؛ با شماره 021877751306 تماس، یا با پست الکترونیکی( rodf@cfu.ac.ir )
و شناسه ( rodf1403 ) در پیام رسان ایتا مکاتبه نمایند.
تعلیم و تربیت دانشجو معلمان به منظور بهروری و توسعه امر آموزش و پروش نیروی انسانی کارآمد از جمله امور مهمی است که نیازمند تحلیل و بروزرسانی دائمی می باشد. هنگامیکه از تعلیم و تربیت سخن میگوییم، در واقع از نوعی از قابلیتها و ظرفیتهایی سخن میگوییم که در ابعاد مختلف روح و بدن انسان قرار دارند و انسان برای رسیدن به کمال مطلوب خود نیازمند آن است که با یاری دیگران آنها را به فعلیت برساند یا آنها را تصحیح، تعدیل، تقویت و هدایت کند.
بنابراین تعلیم و تربیت دارای حوزههای مختلفی است، حوزههایی که در آن نیازهای مشترک همعرض انسانها قرار گرفته است. ساحتهای ششگانه در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش عبارت هستند از مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش: ساحت تربیتی اعتقادی، عبادی و اخلاقی، ساحت تربیت اقتصادی و حرفه ای، ساحت تربیت علمی و فناوری، ساحت تربیت اجتماعی و سیاسی، ساحت تربیت زیستی و بدنی، ساحت تربیت زیباییشناختی و هنری، از آنجا که این ساحت ها کامل و جامع هستند در جهت بروزرسانی تعلیم و تربیت دانشجو معلمان که قرار است تربیت کننده نسل آینده کشور باشند حائز اهمیت است.
در سازمان آموزش و پرورش، دانشجو معلمان، نیروی انسانی ماهری هستند که با توجه به تغییرات روز افزون محیط امروز می توانند با ارتقای شایستگی خود به بهبود ارزشهای اخلاقی در خود و در آینده در دانشآموزان کمک کنند. به منظور برخورداری بهتر از آموزش و پرورش و ارتقای کیفی و کمی ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین ضرورت دارد بر سلامت روان دانشجو معلمان توجه ویژه ای گردد. با توجه به اهمیت و ضرورت برخوردای از سلامت روان در این قشر به منظور فهم عمیق ساحت های شش گانه و درونی سازی آن می توان از ظرفیت مراکز مشاوره دانشگاه فرهنگیان برای رشد و بالندگی سلامت روان آنها استفاده بهینه کرد. بدین منظور می توان ساختار مراکز مشاوره را در پردیس های دانشگاه فرهنگیان همچون ساختار مراکز مشاوره سایر دانشگاه ها از تخصیص مکان مناسب، نیروهای انسانی کارآمد و توانمند در بخش های مختلف همچون پذیرش، مشاور خانواده، روانپزشک، روانشناس بالینی، روان سنج، مددکار اجتماعی بکار گرفت. در این ساختار تمامی خدمات به منظور سنجش روان و پیگیری موارد مورد بررسی و ارجاع به بخش های گوناگون به جهت کمک به پیشگیری از آسیب های روانی، آموزش و درمان دانشجو معلمان استفاده کرد. هم اکنون در پردیس ها و مراکز آموزش عالی دانشگاه فرهنگیان، مراکز مشاوره فعال هستند و مشاوران در امور مختلف به برگزاری کارگاه های آموزشی و توانمند سازی دانشجو معلمان و کارکنان اهتمام می ورزند اما بکارگیری نیروهای مشاور به صورت قرار دادی ساعتی می باشد که نمی تواند پاسخگوی نیازهای دانشجویان باشد. لذا به جهت تحقق آرمانهای تعلیم و تربیت نیروی انسانی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان می توان از ظرفیت مراکز مشاوره استفاده بهتری شود.
از سوی دیگر گروه هدف دانشگاه فرهنگیان، دانشجو معلمان هستند که برای نقش دانشجو ارائه خدمات مشاوره در حوزه های مشاوره ای فردی، خانوادگی، ازدواج، تحصیلی و ... صورت می گیرد؛ که البته این فعالیت ها با سایر دانشگاه ها تفاوتی ندارد و همه دانشگاه ها در جهت بهبود سلامت روان و رشد شخصی و پیشگیری از آسیب های اجتماعی فعالیت دارند. اما نقد مهمی که به مراکز مشاوره دانشگاه فرهنگیان وارد می شود عدم توجه به نقش معلمی دانشجویان است. مراکز مشاوره برای رشد ساحت های شش گانه دانشجویان نیازمند توانمندسازی مشاوران خود در این ساحت ها می باشند، در حالی که تاکنون برای مشاوران کمتر دوره های بالندگی در خصوص ساحت های شش گانه و توانمندسازی آنان صورت گرفته است. نتایج برگزاری دوره های آموزشی در حوزه های روانشناختی ویژه مشاوران نشان دهنده بازخورد مطلوب این دوره ها بوده است. همچنین در سنوات گذشته سال های 93 تا 95 که به مراکز مشاوره توجه بیشتری می شد نتایج موثرتری داشته است اما متاسفانه در سال های اخیر این مراکز مورد کم توجهی قرار گرفته اند.
راهکاری که می توان در این خصوص بکار برد توانمند کردن مشاوران و تسلط ایشان بر ساحت های شش گانه سند تحول و کاربست آن در حوزه مشاوره می باشد. با توجه به آسیب شناسی مطرح شده به نظر می رسد در راستای ارائه خدمات مشاوره به دانشجو معلمان علاوه بر موضوعات رشدی آنها در رابطه با حرفه معلمی شان و رشد ساحت های شش گانه در آنها تسلط داشتن مشاوران بر ساحت های ششگانه ضرورت دارد؛ لذا برگزاری دوره های بالندگی با محتوای این ساحت ها برای مشاوران می تواند مطلوب باشد.
سعیده صفری
دکتری مشاوره
رئیس مرکز مشاوره پردیس امام جعفر صادق (ع) خراسان شمالی
نکته؛
ضمن احترام به نویسندگان محترم؛ بخش یادداشت به نقد، بررسی و ارائه پیشنهاد و راهکار در حوزه مسائل تعلیم و تربیت می پردازد و لازم به تاکید است که دیدگاه های ارائه شده توسط نگارنده، طبیعتا نظرات شخصی بوده و دیدگاه های مطلق روابط عمومی به شمار نمی رود.