حوزه و دانشگاه دو بال معنوی و علمی کشور و وحدت آنها در هدف و انگیزه هاست

حجت الاسلام و المسلمین دادگر در مصاحبه ای به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه پیرامون اهمیت وحدت این دو نهاد مهم و تاثیرگزار به بیان مطالبی پرداخت، مشروح مصاحبه به شرح ذیل می باشد:

به عنوان مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان از  تاریخچه و اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه بفرمایید:

با سلام و تشکر و آرزوی توفیق برای همه خدمت گزاران عرصه تعلیم و تربیت اسلامی، وحدت حوزه و دانشگاه یکی از بابرکت ترین پیامدهای انقلاب اسلامی و البته یادآور عروج عالم مجاهد و خستگی ناپذیر آیت الله شهید مفتح (ره) است و این وحدت جزء عوامل پیروزی انقلاب اسلامی و استمرار آن است.

از طرف دیگر نیز حق طبیعی مردم هم هست و از این حق باید صیانت شود، در مقاطعی از تاریخ چالش هایی بین حوزه و دانشگاه از نظر سیاسی و اجتماعی بوده از جمله در زمان مشروطه، ولی امروز به برکت انقلاب اسلامی و امام خمینی(ره) و رهبر معظم و حکیم انقلاب اسلامی امام خامنه ای مدظله العالی ریشه وحدت بین حوزه و دانشگاه در زمینه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و عاطفی در انقلاب اسلامی است.

چه ضرورتی ایجاب می نمود که این نامگذاری صورت گرفت؟

ضرورت آن برمی گردد به چند مسأله مهم که عبارتند از:

•  هدف از تعلیم و تربیت و رسالت دانشگاه در سه نکته خلاصه می شود: تربیت انسان الهی، قطع وابستگی و حفظ استقلال کشور، تأمین سعادت ملت ها
• اقتضای عقل هم وحدت در جامعه اسلامی بین این دو قشر فرهیخته که دغدغه آنها تعالی انسان هاست، می باشد.
• اقتضای نصوص و نقل(قرآن و روایات) هم سفارش به وحدت است، یعنی همه مسلمانان را به وحدت دعوت می کند.

در وحدت حوزه و دانشگاه، وحدت در چه چیزی مهم است و معیار این وحدت چیست؟

حوزه و دانشگاه دو بال معنوی و علمی کشور  و  وحدت آنها در هدف و انگیزه هاست، برای تحقق یک جامعه اسلامی پیشرفته، مستقل و الگو برای سایر جوامع بشری و تکمیل زندگی مردم که اگر این وحدت وسیع تر و اساسی تر باشد کارکرد های بزرگی را در پی خواهد داشت.

معیار در وحدت این است که به اسلام و آموزه های وحیانی، صراط مستقیم الهی و خدایی شدن و در راه خدا خدمت کردن به ملت یعنی هم در حوزه نظری و هم در حوزه عملی به تعالیم اسلام توجه کنیم.

 از نگاه حضرت امام خمینی(ره) و حضرت امام خامنه ای مدظله العالی   نسبت به مسأله وحدت حوزه و دانشگاه بفرمایید:

امام خمینی(ره) به عنوان احیاگر اسلام ناب در زمینه وحدت حوزه و دانشگاه دیدگاه ها و نظرات مهمی دارند که از محوری ترین آن نظرات، می توان به مسأله علم توأم با ایمان و تزکیه اشاره کرد که می فرمایند عالم حوزوی و دانشگاهی  هر دو در این جهت یکسان اند و فرمودند وحدت حوزه و دانشگاه باعث تعالی حقیقی کشور و ضامن استقلال و حفظ اسلام و کشور، ائتلاف ملت و اصلاح کشور است و کنارهم بودن دانشجویان و طلاب را شور انگیز توصیف نموده اند  و ابراز مسرت کرده اند. رهبر معظم انقلاب اسلامی  حضرت امام خامنه ای مدظله العالی نیز در مورد وحدت برهمان نظر حضرت امام خمینی(ره) تأکید می کنند و می فرمایند هنگامی وحدت حاصل می شود که مبنای آن توحید و تجلیّات آن در ابعاد مختلف باشد.

با توجه به این دیدگاه ها و نظرات، می توانیم بگوییم وحدت حوزه و دانشگاه امروز یک اصل غیر قابل انکار و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

نقش وحدت حوزه و دانشگاه در رابطه با جامعه و فرهنگ عمومی و دانشگاه چگونه است؟

در گذشته رابطه دانشگاه ها با جامعه و فرهنگ عمومی تنگاتنگ نبود، اما به برکت انقلاب اسلامی، فرهنگ عمومی و جامعه از دانشگاه ها سهم خودرا مطالبه کرده و بخشی از آن در قالب حضور علمی و فرهنگی، استقرار روحانیت در دانشگاه ها،  ارائه دروس معارف اسلامی و تأسیس مساجد و نمازخانه ها انجام شده است.

امروزه بحمدالله گرایش به دین و اخلاق و معنویت اسلامی گسترش یافته و علت آن هم این است که علم و تکنولوژی افزایش پیداکرده  و آزمایشگاه ها توانایی پاسخ به سؤالات بنیادین و کلیدی را که باید از دین پرسیده شود را ندارند.

 به نظر جنابعالی امتیازات حوزه و دانشگاه و ظرفیت های ویژه حوزه جهت تحقق دانشگاه اسلامی چیست؟

طبعاً حوزه و دانشگاه هر کدام امتیازات و یا بعضاً اشتراکاتی دارند که برخی از امتیازات بی بدیل یا کم نظیر حوزه عبارت است از؛ غلبه انگیزه های معنوی، سخت کوشی در آموختن  و مباحثات علمی، هماهنگی  و ارتباط سازنده با مردم، شاگرد پروری و  ...   برخی از امتیازات دانشگاه ها هم  عبارت است از؛ آینده نگری همراه  با طرح  و برنامه، روش شناسی، و...

 برخی از ظرفیت های ویژه حوزه جهت کمک به تحقق دانشگاه اسلامی هم  عبارت است از؛ حضور علما و فضلا و روحانیون در دانشگاه ها چه در قالب دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری یعنی همان نمایندگی حوزه علمیه در دانشگاه ها، جلسات علمی و فرهنگی ثمربخش  جهت  هم فکری مشترک  با استادان و دانشجویان و مدیران،  پاسخگویی به سوالات و پرسش های دینی و اخلاقی و...

 البته برخی آسیب ها هم وجود دارد که  ضرورت آسیب شناسی و یافتن نقاط قوه و ضعف را اجتناب ناپذیر می نماید؛ مثلاً مدرک گرایی در دانشگاهها به عنوان یک آفت است، عدم آشنایی با محیط طلبگی برای دانشجویان و محیط دانشجویی برای روحانیون،رنج بردن رشته های علوم انسانی از محتواهای ناسالم  یا غیربومی، و...

پس باید رابطه علمی  و معنوی دانشگاه و حوزه روز به روز بیشتر شود و از ظرفیت حوزه علمیه جهت بازسازی متون و محتوا ها مبتنی بر نگاه اسلامی بیشتر بهره برده شود چون  نگاه غربی نسخه مناسبی برای ایران اسلامی نیست.نهایتاً اگر انگیزه های معنوی و الهی  غالب شود و تفکر اسلامی در دانشگاه ها عمیق گردد، علم ، استاد، دانشگاه و پژوهش  مقدس و ارزش و جایگاه واقعی خود را می یابد.