احیای آموزش در آموزش عالی نیاز به ایده پردازی و نظریه پردازی دارد

دومین همایش ملی آموزش عالی با محوریت "سرآمدی آموزش" پنج شنبه 14 اردیبهشت 1396 در تالار علامه امینی دانشگاه تهران با حضور وزرای علوم و آموزش و پرورش و جمعی از پیشکسوتان عرصه آموزش برگزار شد.

 در این همایش دکتر مهرمحمدی سرپرست دانشگاه فرهنگیان به سخنرانی پیرامون باز تفسیر مفهوم سرآمدی آموزش در پرتو مفهوم آموزش پژوهی پرداخت.

وی با بیان این که کارکرد آموزشی، آموزش عالی به محاق رفته است در تشریح مسئله اصلی گفت: مسئله اصلی نجات آموزش از دست پژوهش؛ خلاص کردن گریبان آموزش از دست پژوهش و نجات آموزش از موقعیت شهروندی درجه دو در آموزش عالی است.

دکتر مهرمحمدی با اشاره به تبیین استادی دانشگاه در پژوهشگری و در حاشیه ماندن آموزشگری خاطر نشان کرد: روز به روز با بزرگداشت پژوهش و پژوهشگر، محیط نهادی ما بیشتر مستعد تداوم و تعمیق این باور و برداشت می شود که آموزشگری تحصیل کردنی نیست و فطری است.

وی با بیان اینکه نباید با مساله تحول در آموزش ساده انگارنه و فروکاست گرایانه برخورد کرد تصریح کرد: احیای آموزش در آموزش عالی نیاز به ایده پردازی و نظریه پردازی دارد، باید متخصصین را به میدان فراخواند تا به این موضوع تخصصی سامان دهند.

سرپرست دانشگاه فرهنگیان در پاسخ به چگونگی تحول در آموزش با بیان اینکه راه حل استراتژیک برای تحول تقابل نیست اظهار کرد: راهکار هوشمندانه تر و مقتضی شرایط این نهاد ایجاد آشتی و رفع دو گانگی است.

 

وی با بیان اینکه اقبال به آموزش به معنای اعراض از پژوهش نیست خاطر نشان کرد: در این خصوص استراتژی صحیح تر و پاسخ دهنده، باز شدن جبهه دوم پژوهش و تولید معنا و معرفت در عرصه آموزش و آموزش پژوهی پیش روی استادان بویژه سیاستگذاران است.

دکتر مهرمحمدی با تاکید بر وجه موقعیتی و محلی آموزش تصریح کرد: فرایند تدریس پیچیدگی هایی دارد که به قواعد عام و ناوابسته به زمان ومکان فروکاستنی نیست.

وی با اشاره بر اینکه آموزش قاعده کلی و علمی را بر نمی تابد، افزود: واقعیت این است که استاد مکلف به رمز گشایی از فرایند یاددهی یادگیری است.

سرپرست دانشگاه فرهنگیان در ادامه رمز گشایی از فرایند آموزش (یاددهی یادگیری) را پاسخ به پرسش های پژوهشی درباره آموزش دانست و گفت: باید به این پرسش ها پرداخت که با استفاده از کدام دسته از فرصت های یادگیری می توان دانشجویان را به یادگیری در این حوزه محتوایی بیشتر علاقه مند کرد؟ اثر بخشی شیوه های مختلف آموزش الکترونیک تابع چه عوامل و مختصات محیطی در این حوزه محتوایی خاص است؟ تفاوت در میزان موفقیت دانشجویان در این حوزه محتوایی معلول چه عواملی است؟ ساز و کارهای سنجشی برای اهداف یادگیری مرتبط با این حوزه تا چه میزان پاسخگو است؟ تجربیات اساتید در این حوزه را چگونه می توان تحلیل و تفسیر کرد؟ تشخص حرفه ای من به عنوان آموزشگر به چیست؟

وی در ادامه به این پرداخت که اهداف ناظر به تربیت عمومی دانشگاه (یادگیری مادام العمر، تفکر انتقادی، تفکر سیستماتیک،...) را با استفاده از چه روش های آموزش می توان به شکل موثرتری در این حوزه محقق کرد؟ تعاملات علمی دانشجویان در خارج از کلاس را با استفاده از کدام سازو کار می توان به سطح مطلوب رساند؟ نظریه یادگیری معکوس را چگونه می توان در این حوزه یادگیری بکار بست و به عنوان یک استاد چگونه به استلزامات نظریه " سوال محوری" در این حوزه محتوایی عمل کرده ام و آثار آن را چگونه ارزیابی می کنم؟

دکتر مهرمحمدی با بیان اینکه آموزش پژوهی می تواند ضامن یادگیری معنادار و ماندگار باشد خاطر نشان کرد: چون نسبت آموزش به محتوای دانش دیسیپلینی، نسبت مرکب و راکب است و با مرکب لنگ به معنی آموزش ناکارآمد محتوای دانش (راکب) به مقصد نمی رسد و یادگیری و در نتیجه تولید تخصصی با کیفیت و ویژگی مورد نظر اتفاق نمی افتد.

 وی با اشاره بر حاکمیت publish or perish در محیط قاعده جهانی اظهار کرد: نباید بنام احیای آموزش با آن در افتاد، برای رسیدن به مطلوب می توان  مواردی از جمله نشریات تخصص- علمی پژوهشی آموزش، امتیاز آموزش و برخورداری از مالکیت معنوی، تعریف گرنت آموزش پژوهی، پژوهانه، فرصت مطالعاتی آموزشی، ساختار EDCبرای حمایت از اموزش پژوهی استاد را با استفاده از بسترها و سازو کارهای پژوهشی به صحنه آموزش عالی آورد.

سرپرست دانشگاه فرهنگیان ورود به عرصه میان رشته ای آموزش را یک ارزش فوق العاده برشمرد و گفت:پیامد قصد نشده اما حایز اهمیت برای هر دانشگاهی که جبهه پژوهشی را دنبال می کند ورود به عرصه میان رشته ای شدن و تشخص پیدا کردن در آن است.

وی  دانشگاه هایی را سرآمد آموزش پژوهی دانست که پژوهش در زمینه آموزش با قصد ارتقاء مداوم کیفیت و اثربخشی در تار و پودش تنیده و به یک کنش متداول بدل شده است.

دکتر مهرمحمدی با اشاره بر نقش دانشگاه فرهنگیان در تربیت معلم کشور و نام دانشگاه تربیت مدرس  تصریح کرد: دانشگاه فرهنگیان و تربیت مدرس نسبت به نهادهای دیگر آموزش عالی در تبدیل شدن به دانشگاه های سرآمد در آموزش پژوهی باید پیشگام باشند، از ماموریت های تربیت معلم و تربیت مدرس انتظار چنین پیشگامی و پیشتازی می رود.