اولویت دغدغه کیفیت بر کمیت در تربیت دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان

دکتر نعمت الله موسی پور، معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان در دومین روز از برگزاری هشتمین اجلاس سراسری معاونان پژوهشی، آموزشی و فرهنگی با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای تربیت معلم که یک چهارم شهدای آموزش عالی کشور هستند، اظهار کرد: سابقه دانشگاه فرهنگیان در خدمت به نظام جمهوری اسلامی نقشی بسیار اساسی است.

وی با آرزوی توفیق برای همه دست اندرکاران تربیت معلم به عنوان حوزه ای از حیات اجتماعی، افزود: طی 5 سال گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامی بر اهمیت این دانشگاه تأکید کردند و از همگان خواستند که به توسعه کمی و کیفی این نهاد بکوشند و سخنان مقام معظم رهبری باید مبنایی برای اقدام همه در راستای توسعه کمی و کیفی دانشگاه باشد.

معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان به ویژگی های این نشست اشاره کرد و گفت: این اجلاس فرصتی است برای قدرشناسی از خدمتگذاران عرصه تربیت معلم و فرصتی است که معاونین آموزشی، پژوهشی و فرهنگی دانشگاه و رئیس دانشگاه جهت سلام و قدرشناسی حضور یابند.

وی با بیان اینکه دست اندرکاران عرصه تربیت معلم در جایگاه والایی قرار دارند و کار با اهمیتی انجام می دهند، تصریح کرد: در فضایِ امروزِ جامعه ما که انتقاد با صدای بلند و کلام ناپسند همراه است، قدرشناسی امری ارزشمند و پسندیده است.

وی افزود: قدرشناسی، انگیزه و حرمت و کرامت را افزایش می دهد و این روشی بهتر از قدرناشناسی است؛ البته نقادی خوب بسیار گرانبهاست.

معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه برای انتظام اجتماعی یک سازمان به سرمایه اجتماعی نیاز داریم، عنوان کرد: یکی از مصداق های سرمایه اجتماعی، اعتماد به مدیران سازمان است که اگر نباشد انسجام سازمان از هم می پاشد.

وی اضافه کرد: برای اندیشیدن به آموزش، پژوهش و فرهنگ و کیفیت آنها باید همیشه به موضوع اعتلای عمل خود بکوشیم و گامی به پیش برداریم و برای پیش رفتن، برگزاری این نشست ها یک فرصت محسوب می شود که ما را از عمل روزمره دور می کند.

موسی پور ادامه داد: برگزاری این نشست ها فرصتی است برای معرفی افکار در راستای اقداماتی که انجام شده و یا قرار است که انجام شود. همه ما در یک مسابقه دوی امدادی مشارکت داریم که مشعل را از دست دیگری گرفته ایم و باید به دست دیگران برسانیم.

معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به عملکرد معاونت آموزشی، گفت: دارالفنون آغاز کارهای تربیت معلمی در ایران بود و اولین معلمان را تربیت کرد و در واقع تولیدی برای خود بود که دانش آموختگان بعدها در دارالفنون مشغول شوند.

وی با بیان اینکه در سال 1297 دارالمعلمین مقدماتی ایجاد و معلمی را تربیت کرد که کارکرد سیاسی داشته باشد و برنامه ای را تولید کرد که به تغییرات حکومتی حساس بود.

موسی پور ادامه داد: در آن دوره برنامه ها به صورت چند رشته ای تدوین شده بودند و در واقع باید گفت رویکرد مشخصی در تربیت معلم حاکم نبود و دارالمعلمین در تولیت نهادی بود که امروز ار آن با عنوان وزرات آموزش و پرورش یاد می کنیم.  منظومه شکل گرفته ای از شایستگی های معلمی در آن زمان مطرح نبود.

وی با اشاره به اینکه در دهه 40 معلم با نگاه سیاسی و نمایندگی حاکمیت در اقصی نقاط کشور تربیت می شد، خاطرنشان کرد: معلم در دهه 50 و 60 فردی بود که به مطالبات اجتماعی نیز پاسخ می داد و به جای معلم سیاسی یک معلم اجتماعی تربیت می شد.

معاون آموزشی دانشگاه با تاکید بر اینکه تربیت معلم اجتماعی در دوران جمهوری اسلامی با این رویکرد ادامه یافت که معلم، فردی است که جامعه به آن نیاز دارد ادامه داد: در تحول بنیادین آموزش و پرورش، دانشگاه فرهنگیان و معلم را عامل اصلی تحول بنیادین در آموزش و پرورش معرفی می کنند.

موسی پور افزود: بر این اساس یک عامل نسبتا سیاسی به یک عامل کارگزار اجتماعی یعنی کسی که قرار است سردمدار، رهبر و تحول گر در نظام آموزش پرورش باشد تبدیل شد و این تغییر نظام آموزش و پرورش باید از طریق معلم آغاز شود.

وی ادامه داد: تغییرات باید از طریق دانشگاه فرهنگیان به معلمان منتقل شود تا آنان بتوانند در آینده، راهبری تغییرات در تحول بنیادین را به پیش ببرند و در این راستا دانشگاه فرهنگیان شعار خود را « رکن تحول و تعالی آموزش و پرورش» قرار داده است.

موسی پور بیان کرد: وقتی در سال 91 قرار شد دانشگاه فرهنگیان ایجاد شود، سرمایه های تربیت معلم به دو بخش تقسیم شد، یک قسمت که مرغوب تر بود به اسم مراکز فنی و حرفه ای به دانشکده فنی و حرفه ای و وزارت علوم واگذار و از دست آموزش و پرورش خارج شد و قسمت دوم که به لحاظ امکانات زیرساختی، فضا و حتی آزمایشگاه نامرغوب محسوب میشد به دانشگاه فرهنگیان اختصاص یافت.

وی ادامه داد: در سال 91 پیش بینی شد دانشگاه فرهنگیان با اندکی کمتر از 1000 متر مربع فضای فیزیکی در اختیار که همان زمان یک چهارم غیر قابل استفاده و نیمی نیز نیازمند تعمیر بود هر سال 40 هزار نفر دانشجو پذیرش  و در سال 95 تعداد 160 هزار دانشجو در متراژ 950 هزار متر مربع پذیرش کند.

موسی پور عنوان کرد: در سال اول 22 هزار و 500 دانشجو پذیرش شد اما سال بعد دست اندرکاران به این نتیجه رسیدند که دانشگاه بیشتر از 17 هزار و 500 دانشجو ظرفیت ندارد و از سال 92 شیب پذیرش دانشجو آغاز شد.

وی بیان کرد: در سال 93 تمام تخت های اسکان شبانه روزی بیشتر از 40 هزار نبود که 10 هزار تخت اضافه و سپس اقدام به پذیرش دانشجو شد و در سال 94 نیز هیچ ظرفیتی نداشتیم.

وی تدبیر برای پذیرش دانشجو در سال 95 را فارغ التحصیلی 10 هزار نفر دانست و تأکید کرد: بر اساس پیش بینی انجام شده باید دانشجویان دانشگاه فرهنگیان  35 واحد معارف دینی و تربیت اسلامی و 8 واحد کارآموزی بگذرانند و دانشجویان را با 180 واحد فارغ التحصیل می کردیم.

موسی پور افزود: در سال 93 با یکسری برنامه های قدیمی که حداقل از 15 سال پیش باقی مانده بود مواجه شدیم و از سوی دیگر برخی برنامه ها با سند تحول بنیادین منطبق نبود و یا برنامه های چند رشته ای داشتیم، الزامات اساسنامه ای و تکمیل ظرفیت مطرح بود و از سویی دیگر وضعیت آموزشگران کاملا نامشخص بود.

وی با بیان اینکه تا سال 93 پردیس های دانشگاهی به صورت مستقیم با سازمان مدیریت و برنامه ریزی در ارتباط بوده و نظم دانشگاه را دچار اختلال شده بود، تصریح کرد: متاسفانه همه دغدغه کمیت و پذیرش دانشجوی بیشتر بود.

معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان ادامه داد: در شرایطی که توضیح دادم کار را در دانشگاه فرهنگیان آغاز کردیم و نخستین کار این بود که برنامه های درسی تربیت معلم بازسازی، بازنگری و بازتولید می شدند و در این راستا کوشش فراوانی شد و 16 درس کارشناسی پیوسته بازنگری و 16 درس مهارت آموزی تدوین شد.

وی از ایجاد زیر نظام تربیت معلم خبر داد و عنوان کرد: گروه هماهنگی برنامه ریزی تربیت معلم در ترکیب های جدید که حذف شده بود را احیاء کردیم که در تولید و بازنگری برنامه های درسی نقش ایفا می کند.

موسی پور ادامه داد: تدوین برنامه ها و بازنگری از سال 93 آغاز و در سال 95 به تصویب رسید و از این سال پذیرش دانشجو با برنامه های جدید انجام شد.

وی اقامه کیفیت در آموزش را دومین کاری برشمرد که پیگیری شد و گفت: مجموعه مقررات عبارت بود از منشور کیفیت، ساماندهی امور تدریس و صلاحیت تدریس و معادل سازی واحدهای آموزشی با عنوان کیفیت آموزشی که مطرح و به تصویب شورای عالی رسید.

معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان افزود: کاهش 40 درصدی پذیرش دانشجو در سال جاری به دانشگاه کمک می کند که مسائل کیفی را بیشتر پیگیری کند.

وی از راه اندازی سامانه جامع آموزشی گلستان در دانشگاه فرهنگیان به جای سامانه مروارید خبر داد و بیان کرد: از دانشجویان نیز تقاضا شد انجمن نیکوکاری کیفیت آموزشی را تشکیل دهند که به کیفیت بخشی آموزشی کمک کنند.

موسی پور تاسیس نهادهای اساسی دانشگاه و تشکیل گروه های آموزشی براساس مقررات دانشگاه از دیگر اقدامات مهم حوزه معاونت آموزشی دانست و تاکید کرد: احیای گروه هماهنگی برنامه ریزی درسی نیز یکی دیگر از اقدامات صورت گرفته است.

از دیگر اقدامات انجام شده در دانشگاه که معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی به ان اشاره کرد کسب مجوز دائمی شدن تمام رشته ها و تنوع بخشیدن به پذیرش دانشجو در پردیس ها و ساماندهی آموزشگران بود.
شایان ذکر است در هشتمین اجلاس سراسری معاونان از نود و هشت نفر از معاونان آموزشی، پژوهشی و فرهنگی کشور که در کیفیت بخشی به امر آموزش و دانش آموختگی زود هنگام دانشجو معلمان 1391 و 1392 نقش فعال و پر رنگی داشتند با اعطای لوح تقدیر و کارت هدیه تقدیر شد.

همچنین برگزاری مسابقه ی مقررات آموزشی دانشگاه فرهنگیان از دیگر برنامه های معاونت آموزشی در این نشست بود که از بین 98 شرکت کننده  چهار نفر برگزیده "دکتر امیر امیدی از چهار محال و بختیاری، دکتر محمد شیخیان از بوشهر، خانم دکتر زجاجی از اصفهان و دکتر اسمی از کاشان" معرفی و  تقدیر شدند.