ضرورت حفظ و تقویت انسجام داخلی، قدرت نظامی و قدرت نهضتی

نخستین دوره آموزشی و نشست کشوری دبیران و رابطان هم اندیشی پردیس های استانی هفته گذشته در مجتمع فرهنگی آموزشی آدینه برگزار شد. در این نشستدکتر ابراهیم متقی؛  استاد روابط بین الملل و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، به عنوان یکی از سخنرانان  طی سخنانی اظهار داشت: آنچه که در سطح بین المللی، بین قدرتهای بزرگ و بازیگران منطقه ای شکل می گیرد، انعکاسش گسترش بحرانی است که  تهدیدانی برای برخی کشورها ایجاد می کند.

وی ادامه داد: این بحران، بحرانی پرمخاطره و نسبتاً با دوام است، بنابر این نباید تصور کنیم که مواجهه داعش با شکست در موصل؛ به معنی پایان بحران و تهدید است. نه! باید توجه داشت که یک بازیگر، با موازنه قدرت روبرو شده و با آن برخورد شده است! این بازیگر اما به دلیل شرایط اجتماعی موجود و شرایط بین المللی که وجود دارد، می تواند مشابه ش باز تولید شود.

او افزود: از نظر من پیامی که حضرت آقا اخیراً بمناسبت روز عرفه دادند، مبتنی بر تبیین همین وضعیت است. این که کشورهای اسلامیِ منطقه، یک اصل بنیادین اسلامی را فراموش کرده و این چنین دچار این همه بحران، آشوب و درگیری شده اند. این اصلِ اسلامی  همان است که در آیه 29 سوره مبارک فتح آمده که  " اَشِدّآءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم ".

دکتر متقی با طرح این سوال که چه چیز پشت این فرقه گرایی است؟ گفت: اختلافات کهن ادراکی، ایستایی و ارزشی  و پیوند آن با موضوعات مربوط به سیاست جهانی، مهمترین عامل ایجاد این فرقه گرایی است.

او با تاسی از بیانات مقام معظم رهبری، افزود: ایشان صراحتاً فرمودند که فضای امروز بگونه ای است که زمینه برای این فرقه گرایی، جدال و ستیزه وجود دارد، آنهم تنها به این دلیل که  همبستگی از بین رفته است.

این کارشناس روابط بین الملل در ادامه اظهار داشت: این فقدان همبستگی به گونه ای نیست که بتواند تنها با رویکرد برخی مجموعه ها، ترمیم بشود!  چرا؟ به این دلیل که کسی پندپذیر نیست. نباید از خاطر دور داشت که در فضای بحران، پندپذیری مبتنی بر معادله قدرت است؛ در فضای تهدیدی که وجود دارد، برای عبور از تهدید باید قدرت داشته باشید.

وی اضافه کرد: چه چیزی گوش شنوا ایجاد می کند؟! زمانی که بتوانید قدرت را تثبیت کنید. هزار آموزه اخلاقی در فضای بحران و هزار منفذ در فضای بحران رنگ می بازد،  مگر اینکه شما به آن اموزه دیگر که آموزه قدرت است، توجه کنید.

دکتر متقی گفت: من آنچه را که مقام معظم رهبری در این باره فرمودند، مانیفیستِ همبستگی و انسجام اسلامی تلقی میکنم. بیانات ایشان نه تنها مبنای تعارض سیاسی با عربستان یا هر کشور دیگری نداشت، بلکه بسیار هم فنی تنظیم شده بود و محورش  همان  " اَشِدّآءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم "بود.

وی ادامه داد: محور این بود که ما اَشِدّآءُ عَلَى الکُفّارِ را فراموش کرده ایم. کفار امروز عامل اصلی گسترش بحران بین ما هستند و در این شرایط، آنچه که برای هر کشوری از جمله جمهوری اسلامی ایران دارای اولویت می شود، مسئله قدرت است.

او افزود:  اگر کشورهای غربی و عربستان می توانستند، آیا ما را از سوریه بیرون می کردند یا خیر؟؟!  قطعاً  بیرون می کردند. آنها کشتن ما را برای خودیک فریضه می دانند و  بجای اینکه با صلیبیون بجنگند، با مسلمانان و هم کیشان خود، یک جنگ صلیبی به راه نداخته اند و  دراین فضا، آمریکایی ها نیز کار خود انجام می دهند و منافع خود را جستجو می کنند.

دکتر متقی عنوان کرد: الگویی که  آنها در رابطه با ما در پیش گرفته اند، موضوع محدود سازی و تحریم است. البته موضوع تحریم موضوع تازه و جدیدی نیست! اما قبلاً می گفتند تحریم اقتصادی است و امروز اما ساختار را هدف گرفته اند و تهدید می کنند.

وی ادامه داد: در این شرایط، در محیط منطقه ای ما چیزی به نام توافق و به نام  ثبات، نمی توانیم داشته باشیم. باید یک نوع غلبه، حتی تاکتیکی ایجاد شود. میدانیم که همه جنگها و انقلابها تابعی از موازنه قدرت بوده است.

دکتر متقی ادامه داد:  استراتژی دوم آنها، اشتقاق و ایجاد دو دستگی بین شیعیان در جهان اسلام است و استراتژی سومشان نیز تمایز بین خود ایرانی ها است. اینکه ما را در فضا دو قطبی قرار بدهند.

او به بیانات مقام معظم رهبری به مناسبت هفته دولت اشاره کرد و گفت: توصیه ایشان به دولت این بود که با صعه صدر به حرف مخالفین گوش دهد. آنها هم بی گمان یک نگاه دلسوزانه دارند. از طرفی نیز مخالفین نیز باید به نوعی درک کنند که دولت در یک فضای پرفشار اقتصادی قرار دارد.

دکتر متقی با بیان اینکه دوره کنونی، دوران جنگهای کم شدت است، گفت:  ویژگی بارز این جنگها، برجسته سازیِ مولفه های هویتی، قومی، و زبانی و ... است که  عوامل تشدید منازعه به شمار میروند. و فضای کنونی منطقه این پیام را می دهد که  این، تازه آغاز  این منازعات است.

 او اظهار داشت: شک نداشته باشید که حداقل تا سال 2025 این فضای تشدید منازعه ادامه پیدا خواهد کرد  و این تصور هم اشتباه است که فکر کنیم وضعیت به شکلی است که بحران به داخل ایران سرایت نخواهد کرد! لذا آنچه که باید مورد توجه باشد این است که باید  انسجام داخلی، قدرت نظامی و قدرت نهضتی مان را برای فضای گسترش بحران، تبیین و تعریف کنیم.